ارزیابی نقش طرح های عمرانی در کاهش آسیب پذیری روستا در زلزله مطالعه موردی: شهرستان ورزقان

روستاهای کشور به لحاظ برخورداری از کیفیت پایین ابنیه دارا بودن بافت های فرسوده و سازه های کم دوام و ناپایدار، آسیب پذیری بیشتری را در مخاطره طبیعی زمین لرزه دارند. طرح های هادی روستایی که جزیی از طرح های عمرانی می باشد؛ به منظور هدایت توسعه کالبدی، اجتماعی و اقتصادی روستا برای سال های آتی طراحی، مطالعه و اجرا می شوند. این طرح ها با رویکرد توسعه کالبدی- فضایی روستاها می توانند با مقاوم سازی خانه های روستایی از آسیب پذیری بیشتر آن ها بکاهد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی نقش این طرح ها در کاهش آسیب پذیری روستاها در زلزله می باشد که مطالعه موردی آن شهرستان ورزقان می باشد دلیل انتخاب محدوده موردمطالعه، تلفات جانی نزدیک به 306 نفر کشته و تخریب500 روستا در این منطقه است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های جمع آوری شده با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج یافته ها حاکی از آن است که مؤلفه ی کالبدی بیشترین نقش را در آسیب پذیری روستاهای نمونه داشته و تحلیل تطبیقی اثرات زلزله در روستاهای دارا و فاقد طرح هادی روستایی بیانگر آن است که یک ارتباط معناداری بین میزان آسیب پذیری روستاها و طرح های هادی وجود دارد. در واقع، میزان آسیب های وارده در روستاهای دارای طرح هادی و به ویژه در روستاهایی که ساخت وسازهای جدید با استفاده از پروانه ساختمانی احداث گردیده بودند تا حدود بسیار زیادی کاهش یافته است.